Қан қысымы — жүрек пен тамырдың жағдайын көрсететін маңызды көрсеткіштердің бірі. Көптеген адамдарда гипертония (жоғары қан қысымы) белгісіз өтіп жатады, ал алғашқы белгілер — бас ауруы, шаршау, құлақтағы шу, бас айналу байқалғанда, ағза әлдеқашан жүктемемен жұмыс істеп жатыр.
Бақытымызға орай, қан қысымын дәрі-дәрмексіз төмендетуге болады. Кардиолог Тамаз Гаглошвили өзінің «Жүректі тыңда» атты кітабында дәлелденген 5 тиімді әдісті сипаттайды. Ең маңыздысы — бұл кеңестер нақты цифрлармен негізделген.
Қан қысымы деген не? Қарапайым тілмен түсіндіру
Қан қысымы — бұл қанның артериялардың қабырғасына түсіретін күші. Ол миллиметр сынап бағанасы (мм сын. бағ.) арқылы өлшенеді.
Мысалы, «қан қысымы 120-ға 80» дегенде:
-
120 мм сын. бағ. — систолалық (жоғарғы) қысым, жүрек жиырылған сәтте;
-
80 мм сын. бағ. — диастолалық (төменгі) қысым, жүрек босаған кезде.
✅ Қалыпты қан қысымы — 120/80 шамасында.
⚠️ Гипертония — 140/90 және одан жоғары.
Егер осындай көрсеткіштер жиі қайталанса — бұл дәрі қолданбай қан қысымын түсіру жолдарын қарастыруға себеп.
Қан қысымын дәрі-дәрмексіз түсірудің 5 әдісі
1. Артық салмақтан арылыңыз
Артық салмақ — гипертонияның басты себептерінің бірі. Бірақ қуаныштысы — 10 кг салмақ тастағанда, қан қысымы 5–20 мм сын. бағ. төмендейді.
Бұл гипертониядан толық құтқармаса да, қан қысымын бақылауда ұстауға көмектеседі, дәрілердің дозасын азайтады, жүрек пен тамырдың жұмысын жақсартады.
2. Күн сайын қозғалыс — жүрекке демеу
Физикалық белсенділікке міндетті түрде спорт зал қажет емес. Тіпті жаяу серуен (күнделікті 30–45 минут), велосипед тебу, жеңіл жаттығулар, йога, жүзу осының бәрі қан қысымын 4–10 мм сын. бағ. төмендетеді.
📌 Бұл — қан қысымын дәрісіз түсіру жолдарының бірі ғана емес, жалпы денсаулықты нығайтатын әрекет.
3. Тұзды азайтыңыз — натрий қысымды көтереді
Көпшілік тек дастарқан тұзын есептейді. Бірақ бар болғаны 10% тұзды біз өзіміз саламыз, қалған 90% жасырын тұз дайын өнімдерде:
🍞 нан, 🧀 ірімшік, 🌭 шұжық, 🍕 пицца, 🍟 фастфуд, 🍰 тәттілер, 🥫 жартылай фабрикаттар.
Ұсыныс: тәулігіне 5 граммнан аспауы тиіс (шамамен 1 шай қасық). Асты аз тұздап, дайын тағамға жеке қосқаны дұрыс.
🔹 Бұл — қан қысымын 10 мм сын. бағ. дейін төмендетудің нақты тәсілі.
4. Көкөніс пен жеміс — табиғи ем
Тамақ мәзіріңізде міндетті түрде көкөністер мен жемістер, калийге, магнийге, кальцийге бай өнімдер, күніне 30–40 г жаңғақтар болу керек.
Бұл қан қысымын 8–15 мм сын. бағ. төмендетеді. Сонымен қатар, инсульт пен инфаркт қаупін 23%-ға дейін азайтады
5. Темекі мен алкогольден бас тартыңыз
🚭 Темекі қан тамырларын тарылтады — қысым өседі
🍷 Алкоголь — күрт өзгерістер мен жүрекке жүктеме
Кардиологтың айтуынша, бұл әдеттерден арылу — қан қысымын тұрақтандыруда ең маңызды қадамдардың бірі.
Қан қысымын бақылау — әркімнің қолынан келеді
Егер қан қысымыңыз нормадан асып жатса, күтіп отырмай:
✅ Жаяу жүріңіз
✅ Тұзды азайтыңыз
✅ Көкөністер мен жемістерді көбейтіңіз
✅ Артық салмақтан арылыңыз
✅ Зиянды әдеттерден аулақ болыңыз
📉 Осы 5 әрекеттің бірі де көмектеседі — тонометр соны көрсетеді.
💬 Ал егер нәтиже болмаса — міндетті түрде дәрігерге көрініңіз.